ฟื้นฟูปฐพีไทยด้วยศาสตร์พระราชา ขบวนการฟื้นฟูดิน 3

     คำพูดที่ว่า ดินเสื่อม พืชเสื่อม คนก็เสื่อม สะท้อนความผูกพันเป็นหนึ่งเดียวระหว่าง คน พืช และดินอย่างแยกไม่ออก ดินดี พืชดี คนจึงดี ดินเสื่อม พืชเสื่อม คนจึงเสื่อม  ธาตุที่อยู่ในคนเป็นองค์ประกอบที่แยกไม่ออกจากธาตุที่อยู่ในพืช ซึ่งมีที่มาจากดิน ทั้งหมดเป็นส่วนหนึ่งของวัฏจักรธรรมชาติ สิ่งที่เป็นปรากฏการณ์ทั่วไปอันเป็นที่ยอมรับกันในปัจจุบันคือ สุขภาพของคนไทยเสื่อมโทรมลงอย่างที่ไม่เคยเป็นมาก่อน โรคมะเร็งกลายเป็นฆาตกรอันดับหนึ่งที่คร่าชีวิตคนไทย

     บริษัทยาแห่งหนึ่งขอไม่เอ่ยนาม ได้ฉลองยอดขายสูงสุดในภูมิภาคเอเซียสำหรับยามะเร็งที่ขายในประเทศไทย ซึ่งหมายความว่า ประเทศไทยมีผู้ป่วยมะเร็งแซงหน้าประเทศต่างๆ ในเอเซียไปเรียบร้อยแล้ว คงไม่ต้องบอกว่าถึงเวลาแล้วที่เราจะทวงถามสิทธิ์ของการดำรงชีวิตอยู่อย่างปลอดภัยปราศจากโรคร้าย โดยเฉพาะโรคที่มีที่มาจากอาหารการกิน เช่นมะเร็ง เมื่อพิจารณาดูให้ดีจะพบว่า ดิน เป็นสาเหตุเบื้องต้นของการมีสุขภาพดี หรือ สุขภาพเสื่อม ขบวนการฟื้นฟูดิน จึงเป็นสิ่งที่หลีกเลี่ยงไม่ได้หากมนุษย์โหยหาสุขภาพที่ดี  คนไทยปัจจุบันลืมความจริงเกี่ยวกับ ดิน ที่บรรพบุรุษของเราเข้าใจดีว่า ดินในธรรมชาติเป็นวัฏจักรของชีวิตในธรรมชาติ การทำลายดินโดยสารพิษนานาชนิดจึงเป็นการทำลายวัฏจักรธรรมชาติ ซึ่งเป็นส่วนสำคัญของระบบนิเวศ เมื่อระบบนิเวศพังทลายลง ชีวิตมนุษย์ที่ต้องผูกพันสอดคล้องกับระบบนิเวศก็ต้องถึงคราอวสานตามกันไป

     เมื่อถามว่า ดิน คืออะไร และมีองค์ประกอบอะไร ข้างล่างคือสิ่งที่นักวิชาการเรื่องดินตอบกัน

ดิน คือ วัตถุธรรมชาติที่ปกคลุมผิวโลกอยู่บางๆ เกิดขึ้นจากผลของการแปรสภาพหรือผุพังของหินและแร่ และอินทรียวัตถุผสมคลุกเคล้ากัน โดยมีส่วนประกอบดังนี้

• อนินทรียวัตถุ ได้แก่ส่วนของแร่ต่างๆ ภายในหินซึ่งผุพังสึกกร่อนเป็นชิ้นเล็ก ชิ้นน้อย โดยทางเคมี ฟิสิกส์ และชีวเคมี
• อินทรียวัตถุ ได้แก่ส่วนที่เกิดจากการเน่าเปื่อยผุพังหรือสลายตัวของซากพืชซากสัตว์ที่ทับถมกัน
• น้ำ เป็นสารละลายซึ่งพบอยู่ในช่องระหว่างเม็ดดิน หรืออนุภาคดิน
• อากาศ อยู่ในที่ว่างระหว่างเม็ดดินหรืออนุภาคดิน ก๊าซส่วนใหญ่ที่พบทั่วไปในดิน ได้แก่ ไนโตรเจน ออกซิเจน และคาร์บอนไดออกไซด์

     ปริมาตรของแต่ละส่วนประกอบของดินที่เหมาะสมแก่การเพาะปลูก โดยทั่วไปจะมี แร่ 45% อินทรียวัตถุ 5% น้ำ 25% และอากาศ 25%
(จากเว็บไซต์เรื่องดิน www.lesa.in.th ของโครงการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ โลก และอวกาศ โดยสำนักงาน สกว.)
ถ้าองค์ประกอบของดินมีเพียงเท่านี้ เราก็คงไม่ต้องกังวลว่า เกษตรกรจะต้องใช้ปุ๋ยเคมี หรือสารพิษกับดินหรือเปล่า เพราะก็คงไม่มีผลอะไร คำว่า ดินมีชีวิต ก็คงไม่มีความหมายอะไร  แต่สิ่งที่สำคัญที่สุดของดิน ที่ทำให้ดินเป็นวัฏจักรสำคัญของวัฏจักรชีวิตธรรมชาติ คือ สิ่งมีชีวิตเล็กๆ มากมายในดิน ทั้งเชื้อรา เชื้อแบคทีเรีย จุลินทรีย์ ตัวแมลง หนอน ต่างๆ ทั้งที่เป็นคุณ และเป็นโทษกับพืช ทั้งหมดล้วนเป็นส่วนหนึ่งของระบบนิเวศที่มนุษย์ต้องเข้าใจให้ได้ เพื่อการจัดการกับดินอย่างถูกต้องเหมาะสม และด้วยความเคารพ นอบน้อม เพราะดินคือที่มาของชีวิต ฉบับหน้าเรามาว่ากันต่อว่า สิ่งมีชีวิตเล็กๆ ที่ตาเรามองไม่เห็นนั้นสำคัญอย่างไร