“มหันตภัยโลก” ที่มนุษย์กำลังเผชิญอยู่ 2

ฉบับที่แล้วเราพูดถึงสถานการณ์ที่โลกต้องตกอยู่ในภาวะเสี่ยงภัย 23 หัวเรื่องใหญ่ๆ ที่สรุปโดยที่ประชุมผู้นำด้านเศรษฐกิจโลก ในการประชุม World Economic Forum ที่เมือง ดาโวส์ ประเทศสวิสเซอร์แลนด์ อีกสิ่งหนึ่งที่น่าสนใจในการประชุมนี้ คือการประเมินความเสี่ยงโดยมีการสอบถามความเห็นจากผู้เข้าร่วมประชุมใน 2 ประเด็นหลัก

1 ความเสี่ยงไหนที่มีผลกระทบกับโลกมากที่สุด 
คำตอบที่มีคะแนนนำสูงสุด ถึง 38% คือ Climate Change การเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิของโลก
2 ความเสี่ยงไหนที่มนุษย์มีการเตรียมความพร้อมน้อยที่สุด 
คำตอบที่มีคะแนนนำสูงสุด ถึง 50% คือ Climate Change การเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิของโลก 

ดูเหมือนว่าคนทั้งโลกโดยเฉพาะในประเทศที่เจริญแล้วกำลังวิตกกังวลกับภาวะ “โลกร้อน” มากขึ้นทุกขณะ และในขณะที่กำลังเขียนต้นฉบับอยู่นี้ ผู้คนในรัฐฟลอริดาก็กำลังประสบภัยเดือดร้อนแสนสาหัสจากพายุทอร์นาโด ที่ถล่มเข้าทำลายบ้านพักอาศัยชนิดราบเป็นหน้ากอง จนรัฐบาลอเมริกันต้องประกาศให้ฟลอริดาเป็นเขตภัยพิบัติ และที่ไม่ไกลจากเรา ประเทศเพื่อนบ้าน อินโดนีเซีย ประชาชนในเมืองจาร์กาตาเกือบ 200,000 คน ขณะนี้ต้องกลายเป็นคนไร้ที่อยู่อาศัยเพราะภัยน้ำท่วมชนิดที่หนักที่สุดในประวัติศาสตร์ ติดๆ กับประเทศอินโดนีเซีย รัฐควีนสแลนด์ ประเทศออสเตรเลีย ผู้ว่าการรัฐต้องออกมาประกาศอย่างเป็นทางการ บอกประชาชนชาวควีนสแลนด์ว่า “เป็นความจริงที่น่ารังเกียจแต่ไม่มีทางเลือก ปีหน้าเป็นต้นไปชาวควีนสแลนด์ต้องกินน้ำดื่มที่นำมารีไซเคิลใหม่จากน้ำเสีย จากบ่อบำบัด” อันเป็นผลมาจากภาวะแห้งแล้ง ที่ติดต่อกันมายาวนาน

ในขณะที่โลกเริ่มตื่นตระหนกและกำลังหาทางออกเพื่อแก้ปัญหา “โลกร้อน” ซึ่งนักวิทยาศาสตร์ 2500 คนได้ออกมาลงมติแล้วว่า เป็นผลมาจาก “น้ำมือ” ของมนุษย์ ประเทศไทยยังดูเย็นชาเหมือนไม่รู้หนาวรู้ร้อน ไม่สะทกสะท้านเหมือนกับว่า “อะไรจะเกิดก็เกิด ถึงเวลาแล้วค่อยว่ากัน” เราไม่อยากเห็นสึนามิ ครั้งที่  2 ที่อาจจะมาในรูปแบบใหม่ ถ้าจำกันได้ เสียงเตือนภัยเรื่อง สึนามิ มีมาก่อนหน้านั้นหลายปี แต่กลับถูกหัวเราะเยาะว่าเป็นเรื่องเหลวไหล การเตือนภัยเรื่อง “โลกร้อน” ก็เฉกเช่นเดียวกัน  ผลกระทบที่ตามมายังไม่อาจประเมินได้ว่า จะมากมายเสียหายยิ่งใหญ่ขนาดไหน นักวิทยาศาสตร์ต่างสรุปเพื่อเตือนใจว่า “เรายังพอมีเวลา แต่ไม่มากนัก” ที่จะร่วมกันรักษาโลกใบนี้ไว้ให้กับชนรุ่นหลัง

อาจารย์ยักษ์แห่งมหาลัยคอกหมูยังขอย้ำว่าการ “ช่วยกัน” ไม่สามารถกระทำได้โดย “รัฐ” เพียงลำพัง ภารกิจนี้ต้องอาศัยการประกอบร่างจาก เบญจภาคี  ตัวอย่างหนึ่งของ“ต้นแบบ” ภารกิจร่วมกันปกป้องโลก กำลังก่อตัวขึ้นและดำเนินไปอย่างคึกคัก คล่องแคล่ว ว่องไว ในจังหวัดสระแก้ว  และกำลังขับเคลื่อนขยายตัวไปยังจังหวัดอื่น  ปลุกระดมให้ผู้คนลุกขึ้นมาปลูก “ป่า” เพื่อ “ปั๊ม” ออกซิเจนเข้าสู่บรรยากาศโลกให้มากที่สุด และเร็วที่สุด ปลูก “พืช” ที่จะเป็น “พลังงานสะอาด” ทดแทน “น้ำมัน” “ถ่านหิน” ซึ่งเป็นตัวการสำคัญของการพ่น ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ ที่มาของปัญหาโลกร้อน เร่งสร้างซุปเปอร์มาเก็ตธรรมชาติ ยี่ห้อ ดร.เน (เนเจอร์) ที่จะเป็นแหล่งอาหาร “สดๆ” หยิบได้จากธรรมชาติเตรียมไว้รองรับในยามเกิดภัยพิบัติ พร้อมกับยารักษาโรคชั้นดีจาก สมุนไพร ดร.เน เราเชื่อว่า ผู้ที่เห็นปัญหาและตระเตรียมจะเป็น “ผู้รอด”

อยากฝากถามรัฐบาลว่า ได้ “คิด” หรือ “เตรียมการ” อะไรไว้หรือเปล่า “แผน” รับมือภัยพิบัติระดับชาติมีมั้ย ตั้งแต่ “แผนก่อนเกิดเหตุ” ที่ตระเตรียมว่าจะมีภัยธรรมชาติ ภัยพิบัติอะไรบ้าง ระดับความรุนแรงเป็นอย่างไร  ต้องมีการเตรียมพร้อมอะไร แหล่งน้ำสะอาด แหล่งอาหาร ยารักษาโรค เอาจากที่ไหน “ แผนขณะเกิดเหตุ” หากมีผู้คนบาดเจ็บล้มตาย จะทำอย่างไร ผู้ที่รอดชีวิตจะเดินทาง อพยพไปอยู่ไหน กินอะไร ยาเอาจากไหน  พลังงานใช้จากไหน  “แผนหลังเกิดเหตุ” ที่ฟื้นฟูให้ผู้คนกลับมาดำเนินชีวิตปกติเป็นอย่างไร การรับมือกับโรคระบาดนานาชนิดทำอย่างไร  เราได้รับบทเรียนราคาแพงจากเหตุการณ์ สึนามิ มาแล้ว  ครั้งนั้นเราได้รับความช่วยเหลือมากมายจากนานาชาติ  แต่ภัยพิบัติครั้งใหม่อาจจะเกิดขึ้น พร้อมๆ กันทั้งโลก ถึงตอนนั้นคงไม่มีคาถาใดศักดิ์สิทธิ์เท่า  “อํตตโนนาโถ” “ตนนั่นแหละเป็นที่พึ่งแห่งตน” แม้จะไม่เกิดอะไรขึ้นเลย สิ่งที่ตระเตรียมไม่ว่าจะเป็น “ป่า น้ำ พลังงาน” ก็จะเป็นการสร้างความสมบูรณ์ มั่งคั่ง ให้กับแผ่นดินของเรามากยิ่งขึ้น